Ρόδι: Ο κόκκινος χρυσός

Το ρόδι είναι ένα ιδιαίτερο φρούτο-σύμβολο της γονιμότητας και της καλοτυχίας, το οποίο καλλιεργείται σε όλο τον κόσμο, αλλά ευδοκιμεί κυρίως σε θερμές, πεδινές και νησιωτικές περιοχές.

Πρόκειται για ένα ανθεκτικό φυτό, το οποίο σπανίως προσβάλλεται από παράσιτα, οι καρποί του οποίου ωριμάζουν το φθινόπωρο και συγκομίζονται λίγο πριν αρχίσουν οι πρώτες βροχές.

Η ροδιά, ανάλογα με το υποείδος της, απαντάται είτε ως φυλλοβόλο δέντρο, το οποίο καλλιεργείται κυρίως για τους καρπούς του, είτε ως θάμνος, ο οποίος καλλιεργείται για καλλωπιστικούς σκοπούς.

Όσον αφορά το δέντρο της ροδιάς, αυτό μπορεί – ανάλογα με την ποικιλία του – να μας δώσει γλυκά ή ξινά ρόδια, τα οποία μπορούν να καταναλωθούν αυτούσια ή να επεξεργαστούν, δίνοντάς μας προϊόντα όπως ο χυμός ροδιού, το ξύδι ροδιού, το σιρόπι ροδιού κ.α..

Μία μερίδα ροδιού ισοδυναμεί με το μισό φρούτο ή αλλιώς με 1 φλιτζάνι του τσαγιού καθαρισμένων καρπών του (170-175 γραμμάρια). Όταν καταναλώνεται με τη μορφή χυμού, η αντίστοιχη ποσότητα ορίζεται στα 150ml.

Θρεπτικά συστατικά

Όσον αφορά την ενέργεια που αποδίδει, μία μερίδα ροδιού μας παρέχει περίπου 144kcal, οι οποίες ισοδυναμούν με το 7% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης (ΣΗΠ).

Σε ό,τι έχει να κάνει με τα μακροθρεπτικά του συστατικά, μία μερίδα μας προσφέρει περίπου το 6% της ΣΗΠ σε πρωτεΐνη χαμηλής βιολογικής αξίας και αντιστοίχως το 11% σε υδατάνθρακες, 48% σε σάκχαρα, 3% σε λιπαρά και 25% σε εδώδιμες ίνες.

Αναφορικά με τα μικροθρεπτικά του συστατικά, μία μόλις μερίδα ροδιού μπορεί να εμπλουτίσει τη διατροφή μας με σημαντικές ποσότητες μετάλλων και ιχνοστοιχείων. Πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση μισού ροδιού ή 150ml φυσικού χυμού του, ισοδυναμεί περίπου με το 31% της ΣΗΠ σε χαλκό, 9% σε κάλιο και μαγγάνιο, 6% σε ψευδάργυρο, 5% σε μαγνήσιο και φώσφορο και 3% σε σίδηρο.

Το ρόδι είναι επίσης εξαιρετικά πλούσιο σε βιταμίνες. Μία μερίδα ροδιού ή της αντίστοιχης ποσότητας σε φυσικό χυμό ροδιού μπορεί να μας προσφέρει έως και 24% της ΣΗΠ σε βιταμίνη K, 20% σε βιταμίνη C, 17% σε φυλλικό οξύ (B9), 13% σε παντοθενικό οξύ (B5), 10% σε θειαμίνη (B1), 8% σε πυριδοξίνη (B6), 7% σε ριβοφλαβίνη (B2) και 7% σε α-τοκοφερόλη (βιταμίνη E).

Σύμμαχος της καρδιάς

Το ρόδι και τα παράγωγά του είναι γνωστά για την ισχυρή καρδιοπροστατευτική τους δράση. Η τακτική κατανάλωσή του μπορεί να μειώσει την "κακή" LDL χοληστερόλη και την αυξημένη αρτηριακή πίεση, αντιστρέφοντας την προοδευτική στένωση των στεφανιαίων αρτηριών (αθηροσκλήρωση).

Σημαντική πηγή χαλκού

Όπως ήδη αναφέραμε, μόλις μισό ρόδι την ημέρα μπορεί να μας εφοδιάσει με ποσότητα χαλκού που αγγίζει το ⅓ των ημερήσιων αναγκών μας. Ο χαλκός είναι ένα πολύτιμο για τον ανθρώπινο οργανισμό μέταλλο, ιδιαίτερα κατά τη βρεφική ηλικία, το οποίο συμβάλει στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και των οστών, στην ωρίμανση των ερυθρών και των λευκών αιμοσφαιρίων, στη μεταφορά του σιδήρου, στο μεταβολισμό της χοληστερόλης και της γλυκόζης, στη συστολή των καρδιακών μυών κ.α..

Εκτός από τη βρεφική ηλικία, η επαρκής πρόσληψη χαλκού είναι επίσης ιδιαιτέρως σημαντική κατά την παιδική ηλικία, καθώς και κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, της γαλουχίας και της εμμηνόπαυσης στις γυναίκες.

Μάλιστα, ο συνδυασμός της υψηλής περιεκτικότητάς του σε χαλκό και σε φυλλικό οξύ, τοποθετεί το ρόδι και τα παράγωγά του μεταξύ των πλέον απαραίτητων τροφών κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.

Ρόδι & βιταμίνη K

Το ρόδι αποτελεί μία εξαιρετική πηγή βιταμίνης K, μίας λιποδιαλυτής βιταμίνης, η έλλειψη της οποίας συναντάται μάλλον σπάνια. Η μειωμένη πρόσληψή της ωστόσο, σχετίζεται πρωτίστως με προβλήματα που αφορούν την πήξη του αίματος και τη μείωση της οστικής πυκνότητας.

Μεγαλύτερο κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης K αντιμετωπίζουν άτομα που υποφέρουν από κάποια φλεγμονώδη νόσο του εντέρου ή κάποιο σύνδρομο δυσαπορρόφησης (π.χ. κοιλιοκάκη, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, σπαστική κολίτιδα, νόσος Crohn κ.α.), άτομα με ηπατική νόσο κ.α..

Ρόδι & ανοσοποιητικό

Το ρόδι φαίνεται πως διαθέτει ισχυρές αντιμικροβιακές και αντιιικές ιδιότητες, γεγονός που καθιστά την κατανάλωσή του κάτι παραπάνω από απαραίτητη για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας.

Η αντιμικροβιακή και αντιική δράση του ροδιού πιστεύεται πως βασίζεται, όχι απλώς στην υψηλή περιεκτικότητά του σε βιταμίνη C, αλλά αφενός στο όξινο pH του, το οποίο μπορεί να απενεργοποιήσει άμεσα ιούς όπως η κοινή γρίπη, ακόμη και ο Covid-19 και αφετέρου στις πολυφαινόλες που περιέχει (κατεχίνες, τανίνες και φλαβονοειδή), οι οποίες – εκτός από τις ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που του προσδίδουν – αναστέλλουν τους εν λόγω ιούς, δρώντας στις γλυκοπρωτεΐνες της επιφάνειάς τους και προκαλώντας δομική βλάβη στο λεγόμενο ιοσωμάτιο (πηγή ).

Άλλα οφέλη

Όπως ήδη αναφέραμε, το ρόδι μπορεί να λειτουργήσει σαν διατροφικό συμπλήρωμα σε περιπτώσεις ατόμων που υποφέρουν από κάποια φλεγμονώδη νόσο του εντέρου και άτομα με προβλήματα στο συκώτι. Το ξεχωριστό αυτό φρούτο ωστόσο προσφέρει πολύ περισσότερα από αυτό, καθώς το ελλαγικό οξύ που περιέχει, αλληλεπιδρά με τα βακτήρια του εντέρου, παράγοντας έναν συγκεκριμένο μεταβολίτη, την ουρολιθίνη Α (UroA), η οποία φαίνεται να λειτουργεί θεραπευτικά.

Σύμφωνα με μελέτη του University of Edinburgh, η τακτική κατανάλωση ροδιού μπορεί να μειώσει σημαντικά τα επίπεδα λίπους στο έντερο.

Το αφέψημα του φλοιού του καρπού και της ρίζας της ροδιάς πιστεύεται πως διαθέτει ανθελμινθικές ιδιότητες, καθιστώντας το ένα σπιτικό γιατροσόφι για την αντιμετώπιση παρασίτων που προσβάλλουν το έντερο.

Τέλος, προκλινικές μελέτες σε ζώα, έδειξαν πως η κατανάλωση εκχυλίσματος ροδιού μπορεί να αναστείλει επιλεκτικά την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων του μαστού, του προστάτη, του παχέος εντέρου, του πνεύμονα και του δέρματος. Συνεπώς, δεν αποκλείεται, η κατανάλωση ροδιού να βοηθά σε παρόμοιες περιπτώσεις και τον άνθρωπο.

Παρενέργειες & αντενδείξεις

Η κατανάλωση ροδιού κρίνεται σε γενικές γραμμές ασφαλής. Ωστόσο, υπάρχει πάντα η πιθανότητα ορισμένοι άνθρωποι να εμφανίσουν αλλεργική αντίδραση με συμπτώματα όπως είναι η φαγούρα στα μάτια, η δυσκολία στην αναπνοή κ.α..

Οι ισχυρές ιδιότητες του ροδιού σε σχέση με τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης και της πήξης του αίματος μπορεί να αλληλεπιδράσουν με τα αντίστοιχα φάρμακα.

Επίλογος

Η κατανάλωση ροδιού έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία μας, κάτι που έχει εξάλλου τεκμηριωθεί μέσα από μια σειρά in vitro και in vivo μελετών. Του αξίζει λοιπόν χωρίς αμφιβολία να είναι μέρος μίας ισορροπημένης διατροφής, προσφέροντάς μας, όχι μόνο μία ευχάριστη γευστική εμπειρία, αλλά και μια σειρά συστατικών, γνωστών για τις ευεργετικές τους ιδιότητες.

Χυμός ροδιού