Δυσανεξία & αδυνάτισμα

Η ταχεία και ευρεία μετάδοση της πληροφορίας τα τελευταία χρόνια μας έχει βοηθήσει να εξοικειωθούμε σημαντικά με όρους που παλαιότερα μας ήταν παντελώς άγνωστοι. Ένας τέτοιος όρος είναι και αυτός της τροφικής δυσανεξίας. Αυτό από τη μία είναι καλό για τα άτομα με διαγνωσμένη δυσανεξία, τα οποία έχουν κάπως ευκολότερη πρόσβαση σε προϊόντα ειδικής διατροφής χάρη στην ευαισθητοποίηση επί του θέματος, αλλά και τη βιομηχανία τροφίμων, η οποία έχει δει μία νέα Αγορά να ανθίζει. Στη σημερινή μας ανάρτηση, ωστόσο, θα αναφερθούμε σε μία άλλη πτυχή του θέματος, αυτήν της εξαπάτησης.

Όπως ισχύει στις περισσότερες των περιπτώσεων, το πρόσφορο έδαφος μίας απάτης μοιράζεται μεταξύ της επιδίωξης του θύτη να αποκομίσει οφέλη με αθέμιτο τρόπο και της ενδόμυχης ελπίδας ή στο φόβο του ίδιου του θύματος που το ωθεί να πιστέψει τους ισχυρισμούς του θύτη. Και στην περίπτωσή μας, το θύμα – πέραν των ίδιων των ατόμων με διαγνωσμένη δυσανεξία που, λόγω της τόσο διαδεδομένης παρερμηνείας του όρου, συχνά αντιμετωπίζονται απλώς σαν άτομα με ιδιότροπες διατροφικές συνήθειες – είναι συνήθως τα άτομα που αναζητούν κάποια θαυματουργή λύση στο πρόβλημα των παραπανίσιων κιλών τους.

Όσο για το θύτη, αυτός δεν είναι ένας, αλλά πολλοί, με πρώτο απ’ όλους την ίδια τη βιομηχανία τροφίμων και τις διαφημιστικές πλάνες που συχνά καλλιεργεί εσκεμμένα. Κι αν αυτό, στο βωμό του κέρδους, είναι λίγο-πολύ κάτι αναμενόμενο, εκείνο που δύσκολα μπορεί κανείς να καταπιεί, είναι οι περιπτώσεις "συμβούλων διατροφής" που εσκεμμένα ταυτίζουν μία οποιαδήποτε τροφική υπερευαισθησία με την τροφική δυσανεξία, συνδέοντάς τη μάλιστα με την απώλεια ή την αύξηση βάρους.

Για να γίνουμε όμως πιο κατανοητοί, ας δούμε τι είναι και τι ΔΕΝ είναι η τροφική δυσανεξία!

Τι είναι η τροφική δυσανεξία;

Η τροφική δυσανεξία είναι η συστηματική ανεπιθύμητη αντίδραση του οργανισμού μας σε ένα τρόφιμο ή σε ένα συγκεκριμένο συστατικό λόγω του προβληματικού μεταβολισμού του που προκαλείται είτε από ενζυμικές δυσλειτουργίες του πεπτικού μας συστήματος, είτε από την επίδραση αγγειοδραστικών αμινών που υπάρχουν στα τρόφιμα όπως είναι η ισταμίνη.

Σαν τροφική δυσανεξία μπορεί να οριστεί η δυσανοχή στη λακτόζη, η κοιλιοκάκη (δυσανεξία στη γλουτένη) και η δυσανεξία στη φρουκτόζη.

Τι ΔΕΝ είναι η τροφική δυσανεξία;

Η τροφική δυσανεξία δεν πρέπει να συγχέεται με τυχόν υπερευαισθησία σε συγκεκριμένες τροφές, αλλά ούτε και με την τροφική αλλεργία, καθώς στις δύο τελευταίες περιπτώσεις εμπλέκεται και το ανοσοποιητικό σύστημα (ανοσοφαιρίνες τύπου G ή IgG).

Με πολύ απλά λόγια, όταν κάποιος ισχυρίζεται πως έχει δυσανεξία στη ντομάτα, τότε το πιο πιθανό είναι είτε να τον ενοχλούν οι σπόροι, είτε η οξύτητά της (ίσως εξαιτίας κάποιου νοσήματος του πεπτικού του συστήματος ή κάποιας φλεγμονώδους πάθησης του εντέρου του), χωρίς φυσικά να αποκλείεται η περίπτωση τροφικής αλλεργίας ή ακόμη και η ψυχολογικής φύσεως αντίδραση του οργανισμού του στη ντομάτα.

Σε καμία περίπτωση όμως – τουλάχιστον με τα μέχρι τώρα επιστημονικά δεδομένα – αυτή η υπερευαισθησία ή αλλεργία δε μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους.

Πώς θεραπεύεται η τροφική δυσανεξία;

Τόσο η πρόληψη, όσο και η θεραπεία της τροφικής δυσανεξίας, βασίζονται πρωτίστως στην αποφυγή των τροφίμων που την προκαλούν και δευτερευόντως στη χορήγηση ενζύμων (π.χ. συμπλήρωμα λακτάσης στις περιπτώσεις δυσανοχής στη λακτόζη).

Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως, μέχρι τη στιγμή που γράφεται το παρόν άρθρο, δεν έχει υπάρξει κάποιο φαρμακευτικό σκεύασμα που να προκαλεί ή να αυξάνει την παραγωγή των ελλειμματικών ενζύμων από τον ίδιο τον οργανισμό.

Δυσανεξία & αδυνάτισμα

Εδώ και χρόνια ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων - Διατροφολόγων έχει πάρει σαφή θέση εναντίον του συσχετισμού της τροφικής δυσανεξίας με τη ρύθμιση του σωματικού βάρους.

Παρόλο λοιπόν που ένας άνθρωπος με δυσανεξία στη γλουτένη ή στη λακτόζη, δεν αποκλείεται να χάσει βάρος λόγω του αποκλεισμού ακόμη και ολόκληρων ομάδων τροφίμων, ο ισχυρισμός πως η ανεξαρτήτως ποσότητας κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν γλουτένη ή λακτόζη θα μπορούσε να οδηγήσει στην αύξηση του λιπώδους ιστού και κατ’ επέκταση του σωματικού μας βάρους, είναι εντελώς ανυπόστατος.

Για να γίνουμε πιο ακριβείς, ο αποκλεισμός όλων των προϊόντων που περιέχουν λ.χ. γλουτένη θα μπορούσε πράγματι να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, όχι όμως λόγω της αποχής μας από την ίδια τη γλουτένη, αλλά εξαιτίας της μείωσης των υδατανθράκων που αυτά περιέχουν.

Τώρα, όσον αφορά τη ντομάτα… αν σας ενοχλεί, αποφύγετέ τη! Αλλά, μην περιμένετε κάτι τέτοιο να οδηγήσει σε απώλεια βάρους!

Παράρτημα

Η θέση του Π.Σ.Δ.Δ είναι ότι κανένα εμπορικό τεστ που κυκλοφορεί στην αγορά (τεστ δυσανεξίας, αλλεργίας, DNA, γενετική ανάλυση τροφιμών ή οποιοδήποτε άλλο τεστ) δεν αποτελεί αποτελεσματικό μέσο για την ελάττωση του σωματικού βάρους.

Σύμφωνα με Απόφαση του Υπουργείου Υγείας που κοινοποιήθηκε το 2016, διατυπώθηκε αυτολεξεί πως "η χρησιμοποίηση των τεστ δυσανεξίας σε προγράμματα απώλειας βάρους δεν έχει καμία επιστημονική βάση, αφενός διότι τα τεστ τα οποία χρησιμοποιούνται δεν έχουν διαγνωστική αξία, αφετέρου διότι οι τροφικές δυσανεξίες δεν σχετίζονται με την απώλεια βάρους. Συνεπώς, τα τεστ αυτά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σε διαιτολογικά κέντρα ως εργαλεία τα οποία καθορίζουν τα προγράμματα απώλειας βάρους, αφενός διότι ουδέν αποτέλεσμα έχουν, αφετέρου διότι μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές διατροφικές ελλείψεις με τον αποκλεισμό τροφών, οι οποίες σύμφωνα με το τεστ μπορούν να προκαλέσουν τροφικές δυσανεξίες".

Περισσότερα άρθρα σαν αυτό ››