Η συναισθηματική υπερφαγία & οι τρόποι αντιμετώπισής της (ερωτηματολόγιο)

Πόσες φορές δεν έχετε στραφεί στη δροσιά ενός παγωτού μετά από μία έντονη απογοήτευση ή δεν έχετε βρει παρηγοριά στη ζεστή αγκαλιά ενός τυλιχτού μετά από μία δύσκολη μέρα;

Ο λόγος είναι απλός και έχει να κάνει με το γεγονός ότι η τροφή δεν ικανοποιεί μόνο το θεμελιώδες ένστικτο της αυτοσυντήρησης, αλλά αποτελεί ταυτόχρονα και ένα μέσο συναισθηματικής εκπλήρωσης.

Αυτό σημαίνει πως μία υγιής σχέση με το φαγητό προϋποθέτει πως μπορούμε να απολαμβάνουμε την τροφή μας χωρίς φυσικά να χάνουμε το μέτρο. Τι γίνεται όμως όταν χάνεται το μέτρο;

Η συναισθηματική υπερφαγία

Παρόλο που η περιστασιακή κατανάλωση τροφής ως αντίδραση σε εξωτερικά ερεθίσματα δεν είναι ούτε κάτι σπάνιο, ούτε κάτι μεμπτό, υπάρχει μία λεπτή, αλλά σαφής διαχωριστική γραμμή μεταξύ μίας απλής ατασθαλίας και ενός υπερφαγικού επεισοδίου.

Η συναισθηματική υπερφαγία είναι μία διατροφική διαταραχή, κατά την οποία το υποκείμενο στρέφεται συστηματικά στην κατανάλωση τροφής με σκοπό τη συναισθηματική του εκπλήρωση, συνήθως σε καταστάσεις υπερβολικού άγχους ή στρες ή σαν μία μορφή επιβράβευσης.

Το μέγεθος του προβλήματος έχει να κάνει αρχικά με τη συστηματικότητα του φαινομένου και εν συνεχεία με το κατά πόσο υπερβαίνεται η απαραίτητη ποσότητα τροφής.

Η συναισθηματική υπερφαγία, τέλος, μπορεί με τη σειρά της να οδηγήσει σε άλλες, ακόμη πιο σοβαρές καταστάσεις, όπως η παχυσαρκία και τα προβλήματα υγείας που τη συνοδεύουν, καθώς και σε άλλες ψυχολογικής φύσεως διαταραχές.

Τρόποι αντιμετώπισης

Αν και δεν είναι εύκολο να πούμε τι προκαλεί την ανάπτυξη της συναισθηματικής υπερφαγίας, η αντιμετώπισή της είναι εφικτή με τη βοήθεια ψυχολογικής υποστήριξης, η οποία θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα τις πραγματικές συναισθηματικές μας ανάγκες, ανακαλύπτοντας εναλλακτικούς τρόπους αντιμετώπισης των αρνητικών μας συναισθημάτων που να μην περιλαμβάνουν το φαγητό.

Η διαιτολογική καθοδήγηση από την άλλη, αν και δεν αντιμετωπίζει απαραίτητα τα βαθύτερα ψυχολογικά αίτια του προβλήματος, μπορεί να μας βοηθήσει να χτίσουμε μία υγιή σχέση με το φαγητό, ρυθμίζοντας παράλληλα το βάρος μας και βελτιώνοντας τους δείκτες υγείας που επιδεινώθηκαν λόγω της χρόνιας συναισθηματικής μας υπερφαγίας.

Ο συνδυασμός ψυχολογικής υποστήριξης και διαιτολογικής καθοδήγησης είναι οπωσδήποτε η καλύτερη δυνατή επένδυση που μπορεί να κάνει κανείς ως προς την αντιμετώπιση της συναισθηματικής υπερφαγίας, των ψυχολογικών προβλημάτων που οδήγησαν σε αυτή, καθώς και των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν από την ίδια τη διαταραχή.

Τέλος, η διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος, απαλλαγμένου από τα αίτια που γεννούν το συναισθηματικό κενό, το οποίο έρχεται να καλύψει η συναισθηματική υπερφαγία, καθώς και η υιοθέτηση ενός τρόπου ζωής που να περιλαμβάνει και την άσκηση, μπορούν να λειτουργήσουν ευεργετικά ως προς την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Παρακάτω θα βρείτε ένα σύντομο ερωτηματολόγιο, με βάση τις απαντήσεις του οποίου μπορείτε να σχηματίσετε μία πρώτη εικόνα σχετικά με το ενδεχόμενο να πάσχετε από συναισθηματική υπερφαγία.

1. Νοιώθω πως χάνω τον έλεγχο στη διατροφή μου τουλάχιστον δύο φορές μέσα στην εβδομάδα.

Ναι Όχι

2. Τουλάχιστον δύο φορές μέσα στην εβδομάδα αδυνατώ να ελέγξω την ποσότητα του φαγητού που καταναλώνω και δε σταματώ να τρώω έως ότου νοιώσω δυσφορία.

Ναι Όχι

3. Με την ίδια συχνότητα καταναλώνω μεγάλες ποσότητες φαγητού ακόμη και χωρίς να πεινάω.

Ναι Όχι

4. Συχνά πιάνω τον εαυτό μου να τρώει κρυφά.

Ναι Όχι

5. Δεν είναι λίγες οι φορές που νοιώθω ενοχές ή απογοήτευση μετά από κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων φαγητού.

Ναι Όχι

6. Συχνά πιάνω τον εαυτό μου να τρώει πολύ πιο γρήγορα από ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που γνωρίζω.

Ναι Όχι

7. Μπορεί να τρώω πολύ, αλλά ποτέ δεν έχω στραφεί σε εσκεμμένη μέθοδο εκκαθάρισης (πρόκληση εμετού).

Ναι Όχι

Όσο υψηλότερο είναι το ποσοστό που εμφανίστηκε βάσει των απαντήσεών σας, τόσο μεγαλύτερη είναι και η πιθανότητα να διαγνωστείτε με συναισθηματική υπερφαγία. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάτε πως κανένα τέτοιο ερωτηματολόγιο δε μπορεί να αντικαταστήσει την αξιολόγηση ενός ψυχολόγου ή διατροφολόγου. Αν εντοπίζετε το πρόβλημα στον εαυτό σας, μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό!

Στο Εναλλακτικό Εργαστήρι Διατροφικής Αγωγής παρέχονται ολοκληρωμένες δια ζώσης και εξ αποστάσεως διαιτολογικές υπηρεσίες που μπορούν να σας βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της συναισθηματικής υπερφαγίας και στην οικοδόμηση μίας υγιούς σχέσης με το φαγητό.