Η ιστορία του σαμπουάν

Το σαμπουάν ως προϊόν εμφανίστηκε στα μέσα του 18ου αιώνα στην περιοχή ανατολικά της αυτοκρατορίας Mughal, η οποία είναι σήμερα χωρισμένη μεταξύ του Αφγανιστάν, του Μπαγκλαντές, της Ινδίας και του Πακιστάν. Αρχικά χρησιμοποιόταν κατά το μασάζ του κεφαλιού και αποτελούταν από σαπούνι διαλυμένο σε νερό μαζί με αρωματικά βότανα.

Η ρίζα της λέξης "σαμπουάν" (στα αγγλικά Shampoo), αν και κάποιοι μπορεί να υποθέσουν πως προέρχεται από την ελληνική λέξη "σαπούνι" (σάπων) ή έστω από τη λατινική εκδοχή της (sapo), παραδόξως προέρχεται από την ινδουστανική γλώσσα (Hindi-Urdu), η οποία ομιλείται κυρίως στις περιοχές της Βόρειας Ινδίας και του Πακιστάν. Οι λέξεις "σάπων" και "sapo" αποτελούν δάνεια από τη γαλατική γλώσσα, καθώς οι Γαλάτες ήταν εκείνοι που επινόησαν και χρησιμοποίησαν πρώτοι το σαπούνι, αναμειγνύοντας λιωμένο ζωικό λίπος με στάχτη. Την ίδια εποχή, τόσο στον ελλαδικό χώρο, όσο και στις περιοχές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, οι άνθρωποι καθαρίζονταν με ελαιόλαδο και μόνο αρκετούς αιώνες αργότερα υιοθετήθηκε το σαπούνι ως καθαριστικό μέσο.

Το σαμπουάν φαίνεται πως εισήγαγε για πρώτη φορά στην ευρωπαϊκή ήπειρο και συγκεκριμένα στη Μεγάλη Βρετανία ένας Ινδός μετανάστης ονόματι Sake Dean Mahomed (1759-1851) αρχικά στα λουτρά του Σκοτσέζου επιχειρηματία Basil Cochrane και μετέπειτα στο δικό του χαμάμ στο Brighton της Αγγλίας, το οποίο ήταν βασισμένο στα τούρκικα πρότυπα.

Το σαμπουάν σταδιακά άρχισε να χρησιμοποιείται και από Βρετανούς κομμωτές, οι οποίοι προσθέτανε τριμμένο σαπούνι μαζί με αρωματικά βότανα σε καυτό νερό με σκοπό να δώσουν λάμψη και άρωμα χωρίς όμως να αφαιρούν το μείγμα από τα μαλλιά των πελατών τους.

Τη δεκαετία του 1920 ξεκίνησε στη Μεγάλη Βρετανία και στις ΗΠΑ η μαζική παραγωγή σαμπουάν από την εταιρία του Βρετανού στυλίστα Kasey Hebert, γεγονός που συνετέλεσε στη μετεξέλιξη του προϊόντος σε απαραίτητο μέσο καθαρισμού και ατομικής υγιεινής.

Ωστόσο, μέχρι τη δεκαετία του 1930 το σαμπουάν ουσιαστικά δεν ήταν τίποτε άλλο από τριμμένο σαπούνι διαλυμένο σε νερό μαζί με κάποια αρωματικά βότανα. Τα σαμπουάν που βρίσκονται σήμερα στα ράφια των super market περιέχουν πολλά χημικά συστατικά αρχικά χάρη σε μία εταιρία ονόματι Drene, η οποία λάνσαρε τότε μία νέα φόρμουλα αντικαθιστώντας το φυσικό σαπούνι με άλλες χημικές ουσίες.

Σήμερα τα περισσότερα σαμπουάν του εμπορίου - εκτός από νερό που είναι και το κύριο συστατικό τους - περιέχουν μία σειρά από χημικές επιφανειοδραστικές ουσίες, συντηρητικά, αρώματα, ρυθμιστές ιξώδους, αντιοξειδωτικά και χρωστικές, κάποιες από τι οποίες έχουν μάλιστα χαρακτηρισθεί ακόμη και ως επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία (SLS, Parabens, Silicones κ.α.)

Βέβαια οι ποσότητες ακόμη και των "επικίνδυνων" συστατικών, με τα οποία ερχόμαστε σε επαφή κάθε φορά που λουζόμαστε είναι πολύ μικρές για να προκαλέσουν ιδιαίτερα εμφανείς παρενέργειες. Ωστόσο, αν αναλογιστεί κανείς από πόσες διαφορετικές πηγές λαμβάνουμε τα παραπάνω συστατικά σε βάθος χρόνου, τότε ίσως θα έπρεπε να γίνουμε λίγο περισσότερο επιφυλακτικοί ως προς την αθωότητα πολλών προϊόντων που χρησιμοποιούμε και πολύ περισσότερο αυτών με τα οποία ερχόμαστε σε άμεση επαφή.

Περισσότερα άρθρα σαν αυτό ››